Tiki taka là gì? Ai đã sáng tạo ra lối đá đầy mê hoặc và đẹp đẽ đến vậy? Mỗi khi nhắc đến cụm từ này, người ta lại nghĩ ngay tới Barcelona và huấn luyện viên Pep Guardiola tài năng. Để có thêm kiến thức liên quan, mời độc giả đến với bài viết của May88.
Tiki taka là gì?
Câu hỏi tiki taka là gì từng trở thành chủ đề bàn luận sôi nổi của giới bóng đá. Thực ra, tên thật của lối đá này là Tiqui-taca xuất phát từ tiếng Tây Ban Nha. Mỗi từ sẽ có khái niệm là:
- Tiqui: Chuyền.
- Taca: Chạy.
Đây là một lối chơi bóng phổ biến được phát triển và gắn liền với đội tuyển Tây Ban Nha và Barcelona. Chiến thuật này thiên về kiểm soát bóng, tập trung chuyền nhanh, liên tục và chính xác, áp đặt và thâu tóm thế cục của trận đấu.
Theo đó, các cầu thủ sẽ hướng vào việc giữ và điều khiển bóng qua các quãng ngắn một cách nhanh chóng. Mục đích của việc này là để làm đối thủ mất kiên nhẫn và tạo khoảng trống trong hàng phòng ngự của họ.
Tiki taka yêu cầu sự kỷ luật cao cùng khả năng quan sát và quyết định nhanh gọn. Nó đòi hỏi một tập thể thực sự gắn kết, hiểu biết sâu sắc về kỹ thuật và cách chơi lẫn nhau. Hẳn những ai đang tìm hiểu tiki taka là gì chắc chắn không thể quên những thành công đáng kể cho các đội bóng áp dụng chiến thuật này.
Nguồn gốc hình thành nên lối đá tiki taka là gì?
Bạn đang cảm thấy thắc mắc nguồn gốc của tiki taka là gì đúng không? Thực chất, nó được hình thành vào những năm 1990. Khi ấy, vị chiến lược gia vĩ đại, người từng là cầu thủ nổi bật của Barcelona là Johan Cruyff đã đưa ra quyết định quan trọng. Đó là mang đến một phong cách chơi mới cho đội bóng.
Theo đó, ông kết hợp các yếu tố của bóng đá Hà Lan có tên là “Total Football” cùng với tư duy logic của chính mình. Khi đưa chiến thuật này đến Barcelona, ông đã tập hợp Dream Team cùng lứa cầu thủ xuất sắc. Toàn đội đã đạt 4 danh hiệu La Liga liên tiếp và 1 cúp vô địch Champions League. Cruyff gọi đây chính là thứ bóng đá toàn diện. Khi đó, toàn bộ cầu thủ phải có kỹ thuật tương tự ở nhiều vị trí khác nhau để sáng tạo và linh hoạt trong lối chơi.
Nhưng tiki taka chỉ thực sự toả sáng cho đến khi Pep Guardiola, người học trò tài năng của Cruyff trở thành huấn luyện viên trưởng của Barca vào năm 2008. Chàng trai này không những tái hiện lại triết lý của thầy mình mà còn phát triển và hoàn thiện nó thành một tác phẩm nghệ thuật.
Tiki taka đã lên đến đỉnh vinh quang bởi sự kết hợp giữa di chuyển nhanh, chính xác, nhịp ngàng đầy sáng tạo. Đồng thời, nó còn mang đến một thông điệp tích cực nhất đó là: Sự hòa quyện giữa chiến thắng và cái đẹp.
Đặc trưng của lối đá tiki taka là gì?
Sau khi đã hiểu sơ lược tiki taka là gì, hãy cùng May88 tìm hiểu về điểm đặc trưng của lối chơi này ngay:
Sơ đồ chiến thuật đặc trưng
Sơ đồ thi đấu phổ biến khi áp dụng tiki taka là gì? Có rất nhiều bộ khung có thể vận hành được chiến thuật này như 3-4-4 hoặc 3-4-1-2, v.v. Tuy nhiên, sơ đồ phổ biến và làm nên thành công nhất vẫn là 4-3-3. Cụ thể:
- Bốn hậu vệ liên kết chặt chẽ với nhau, tạo nên bức tường phòng ngự vững chắc và sẽ tham gia tấn công khi cần thiết.
- Ba tiền vệ giữ và kiểm soát bóng ở khu vực trung lộ cùng khả năng tấn công và phòng ngự.
- Ba tiền đạo chịu nhiệm tạo ra sự rối loạn và cơ hội ghi bàn, cùng với đó là họ phải có cách chơi và vị trí đứng đa dạng.
Chuyền và chạy trong tiki taka là gì?
Ngay ở cái tên đã phần nào nói lên sự di chuyển liên tục của chiến thuật này. Theo đó, các cầu thủ cần phải tuân theo quy tắc chung của tiki taka. Họ cần phải chuyển động liên tục và thực sự linh hoạt mỗi khi có hoặc không có bóng trong chân. Tuy nhiên, với cường độ chạy trên sân nhiều lần như vậy, cầu thủ phải có nền tảng thể lực thật tốt.
Những ai đang tìm hiểu tiki taka là gì hẳn sẽ còn nhớ trận El Clasico giữa Barcelona và Real Madrid ở mùa giải 2016/2017. Theo thống kê, 11 cầu thủ có mặt trên sân đã chạy hết công suất với tổng quãng đường di chuyển lên đến 106.45 km. Cụ thể là Roberto di chuyển nhiều nhất với 12 km trong hai hiệp thi đấu chính thức. Còn Real Madrid lại sở hữu quãng chạy ít hơn là 98.75 km.
Chúng ta có thể thấy với tần suất di chuyển như vậy, tiki taka không có chỗ cho các cầu thủ lười biếng, không vượt qua giới hạn của mình. Cùng với đó, chiến thuật này còn đòi hỏi toàn đội phải chuyền chân liên tục, đặc biệt là ở cự ly ngắn. Ở đây, họ phải đảm bảo khả năng đẩy bóng nhanh với tỷ lệ chính xác lên đến 70% mới gọi là đạt yêu cầu.
Quy tắc 6 giây
Ý nghĩa của quy tắc 6 giây trong tiki taka là gì? Về cơ bản, nếu để mất bóng, các cầu thủ trên sân bắt buộc phải giành lại quả banh trong vòng 6 giây tiếp theo. Nếu không thể lấy lại trái bóng, cả đội phải tổ chức thành đội hình 1-1 và dùng lối chơi pressing tầm cao. Đội nào tuân thủ được quy luật này có thể chiếm tỉ lệ kiểm soát bóng nhiều hơn đối thủ.
Tiki taka tạo nên một hệ tư tưởng về việc kiểm soát và tấn công đối với Barcelona. Các cầu thủ phải dành 10% cho hàng thủ, 90% còn lại thuộc về tấn công. Đây được cho là phương pháp phòng ngự tốt nhất lúc này.
Mặc dù kiểm soát bóng nhiều sẽ giúp cả đội chủ động và có tỷ lệ thắng cao nhưng bù lại, điểm yếu của nó là sẽ bị động khi gặp tình huống phản công. Bởi vậy mà hiện tại lối đá tiki taka đã hết thời và đang dần suy thoái.
Cự ly đội hình
Đồng ý rằng với lối chơi tấn công nhanh và di chuyển liên tục, các cầu thủ sẽ tạo ra nhiều khoảng trống lớn. Nhưng lý thuyết thực sự của tiki taka là gì? Theo đó, các cầu thủ phải biết cách phân phối đội hình đồng đều, nâng cao độ chính xác mỗi khi chuyền bóng. Họ cần tạo ra nhịp điệu liên tục để đội hình đối phương khó có thể theo kịp.
Tập luyện và phối hợp
Muốn áp dụng tiki taka thành công, mỗi cầu thủ trong cùng đội phải thấu hiểu và đồng nhất với nhau. Do vậy, nó cần rất nhiều sự luyện tập và phối hợp cùng nhau như một tập thể đúng nghĩa.
Những người tìm hiểu tiki taka là gì đều biết rằng đây là thứ bóng đá tuyệt vời, đẹp mắt. Nhưng hiện nay, nó đã được đem ra mổ xẻ và nhiều nhà cầm quân đã nghiên cứu ra chiến thuật khác để khắc chế. Vì thế, tiki taka bây giờ rất ít khi được áp dụng. Một lý do nữa chính là Barcelona đã không còn mối liên kết hoàn hảo giữa các cầu thủ như trước.
Vì sao Barcelona có được thành công nhờ tiki taka?
Ngoài việc tìm hiểu tiki taka là gì, độc giả chắc chắn rất quan tâm đến lý do Barcelona lại có được thành công nhờ chiến thuật này.
Huấn luyện viên giỏi
Dễ thấy được, Barcelona chính là tượng đài tiêu biểu đã gặt hái thành công với chiến thuật tiki taka. Hào quang rực rỡ ấy gắn liền dưới thời huấn luyện viên tài ba Pep Guardiola. Yếu tố đầu tiên cần nhắc đến trong thành công của đội phải kể đến nhà cầm quân Tây Ban Nha. Với sự dẫn dắt của ông, gã khổng lồ xứ Catalan từng là đối thủ đáng gờm khiến bất kỳ đội bóng châu Âu nào cũng phải kinh sợ.
Nhờ sự sắp xếp thông minh, sử dụng đúng nhân sự với từng vị trí trên sân, ông đã phát huy tối đa khả năng của từng cá nhân. Pep còn giúp họ tỏa sáng trong một thời gian dài khi gắn kết sức mạnh của cả một tập thể. Những ai đang tìm hiểu tiki taka là gì chắc chắn nên lưu ý đến thông tin này.
Bộ khung quy tụ các cầu thủ tài năng
Bên cạnh yếu tố thuộc về huấn luyện viên, Barca còn sở hữu dàn cầu thủ tài năng. Anh em đã hiểu tiki taka là gì hẳn đã nghe cái tên Lionel Messi được nhắc đến rất nhiều lần vào thời điểm đó. Ngoài ra, chúng ta không thể không nhắc đến cặp tiền vệ Iniesta và Xavi Hernandez với những đường chuyền tinh tế.
Còn có cặp hậu vệ đẳng cấp hàng đầu thế giới thuở bấy giờ là Gerard Piqué cùng Dani Alves. Cùng với đó là sự góp mặt của nhiều ngôi sao sở hữu kỹ thuật chơi bóng đẳng cấp trong đội hình của Barcelona.
Chiến thuật siêu đỉnh trong trận đấu
Những ai đang tìm hiểu tiki taka là gì hẳn có thể đoán được các đường chuyền chọc khe đã từng làm nên thương hiệu của Barca. Cụ thể, cặp tiền vệ Iniesta và Xavi đã tạo nên các pha bóng khác biệt làm thay đổi cả trận đấu.
Họ luôn tích cực di chuyển mỗi khi giữ hoặc không có bóng trong chân. Điều này không chỉ tiêu hao thể lực của đối thủ mà còn gây ức chế ở các quãng bóng qua lại nhiều lần. Đó là lý do khiến tỷ lệ kiểm soát bóng của Barca luôn nằm ở mức cao nhất.
Các thành tích nổi bật của Barcelona cùng lối chơi tiki taka
Sau ngần ấy thông tin trong bài viết, độc giả chắc chắn đã hiểu rõ tiki taka là gì. Chính lối đá đẹp đẽ ấy đã mang đến vinh quang cho Barcelona vào thời điểm đó. Vì vậy, họ đã gặt hái vô số danh hiệu cao quý dưới thời HLV Pep Guardiola như:
- 2 chiếc cúp tai voi Champions League.
- 3 danh hiệu La Liga.
- 2 Cúp Nhà vua.
- 3 Siêu cúp Tây Ban Nha.
- 2 Siêu cúp châu Âu.
- Vô địch 2 lần tại FIFA Club World Cup.
Ngoài ra, những ai đang tìm hiểu tiki taka là gì chắc chắn còn nhớ cú ăn 6 ngoạn mục trong mùa giải 2008-2009 cùng với các danh hiệu: La Liga, Champions League và Cúp Nhà vua Tây Ban Nha, Siêu cúp châu Âu, Siêu cúp bóng TBN và FIFA Club World Cup.
Như vậy là bài viết trên đã giúp độc giả hiểu rõ tiki taka là gì. Với chiến thuật này, Barcelona không chỉ chinh phục trái tim người hâm mộ mà còn trên khắp các đấu trường thế giới. Nếu muốn đọc thêm thông tin về bóng đá, anh em hãy nhớ quay lại trang chủ của May88.
